AZKEN BIDEOA

HONA HEMEN AZKEN BIDEOAK:

Joe Cocker-ren abesti famatuarekin "with the help of my friends": 2002-2014 PROMOZIOA

Gatiburen abesti alaiago batekin: 6. maila 2014

ONDO PASA!!!

Azken Txangoa: Hontza Extreme

AZKEN JAIALDIA 2014

LGTBQ kolektiboaren nazioarteko eguna

Zuotako asko astelehenean beharrean barik oporretan egongo zarie.

zuoi… oporretan zoazienoi

besteoi, astelehenean atzera be beharrean zatozienoi

eta gainontzeko guztioi…

Agur, ondo paseu eta handi bizi.

Uztailak 28. LGTBQ kolektiboaren nazioarteko eguna: Askatasun sexualaren aldeko eguna.

MAITE DUZUNAREKIN GOZATU bideoa

KALKO SEMANTIKOAK

Gaztelaniaren eraginez, euskarazko hitz batzuei beste hitz batzuen adierak ematen zaizkie (beharrik gabe). Horietako batzuk ikusiko ditugu:

sesio ≠ saio

Idoiak sesioa izan du zuzendariarekin, lana dela eta = Idoiak liskarra izan du zuzendariarekin, lana dela eta.

Idoia arratsaldeko sesiora joan da zinemara.

•      Idoia arratsaldeko saiora joan da zinemara.

•      Idoia arratsaldeko emanaldira joan da zinemara.

balore ≠ balio

Idoiak balorea¹ izan du zuzendariari aurre egiteko = Idoiak adorea izan du zuzendariari aurre egiteko

Krisia dela eta, asko jaitsi da etxebizitzen balorea.

•      Krisia dela eta, asko jaitsi da etxebizitzen balioa.

¹Hiztegi Batua. Balore= adore; kemen.

Alegia, erregistroari dagokionez, lagunartean erabiltzen den hitza da, eta euskara baturako, adore eta kemen hitzak hobesten dira haren ordez.

Gure Zuztarluzeko txapeldunak!!!

Lan bikaina egin zenuten!! Perfektua!!! Oso harro gaude egin duzuen guztiarekin!!

Chaima eta Janire

Aperribai auzoa zuekin dago!

SAN JUANAK II

San Juan bagilean, denpora ederrean,
artoak eta gariak gorde, sugeak eta zapoak erre.
Biba San Juan, etxean eta kanpoan!
Gaur dala, bihar dala Doniane Kruz, etzi San Juan biharamona.
Gure soloan sorginik ez, badago be erreko dira.

San Juan bezperan sua egin eta bueltan korruan parau eta hau abesten zan. Sua handia egin eta gainetik be saltetan eben dana erreten zanean.

BIDEOA IKUSTEKO SAKATU HEMEN

San Juan bezperan sua egin, eta San Juan goizean ortozik garoa batzen zan landan buelta bat emonda. Katarrorako ona ei zan. Orain ez dabe egiten, baina gaztetxuak ziranean horixe egiten zan, ortozik ibili San Juan eguneko garoaren ganean. Hori egitea norberaren osasunerako ona zala esaten zan; beraz, bueltatxu bat egin eta aurrera.

BIDEOA IKUSTEKO SAKATU HEMEN

SAN JUAN (ura eta landarak)

Ura

San Juan bezperan itsaso, erreka, iturrietako urek, eta baita garoak be, urtean zehar ez daukiezan botere bereziak izaten ei ditue.

Egunak argitu orduko inontza hartzea, bedar ganean ortozik edo garisoloetan bilozik ibiltea eta iturrietan arpegia, eskuak eta oinak garbitzea ohitura zabala izan da Euskal Herrian.

Landarak

San Juan bezperan txortatxo bat prestetan zan, bedar batzuk, lora, gari- eta arto-landara, berakatz-buru, sagar adar eta abarrez. Hurrengo egunean meza nagusian bedeinkatu eta bueltan kamaran ixten ziran sikatzen. Ekatxa zanean sortako bedar batzuk hartu eta surtara botaten ziran. Urtean zehar erre bako landarak hurrengo san Juan suan erreten ziran.

San Juan egunean mendira joan eta leizar edo elorri zuriaren adarrak ebagi ostean, eguzkiak urten baino lehenago, etxeko atearen albo bietan edo balkoian ipinten ziran etxea eta etxekoak ekatxetik eta tximistetatik babesteko. Urte osoan egoten ziran adarrok ate ondoan eta hurrengo urteko sutean erreten ziran. Hau ohitureau baserri askotan gaur egun be bizirik dago.

SAN JUAN (sua)

 

2014/06/20, barikua

Ganean daukaguz San Juanak be. Sua, ura eta landarak dira garaiotako erritoak, nahiz eta gehienok suarena bakarrik ezagutu.

Gaurkoan suaren gainekoak labur, gainerantzekoak Sasoain aldizkarian leidu ahal izango dozuez.

San Juan sua

Jai honetako sinbolorik ezagunenetarikoa. Bezpera ilundean, suak isiotzen ziran herriko plaza, baserri, solo eta bidekurutzeetan. Gaur egun be halantxe egiten da. Suaren inguruan alkartu eta suaren ganetik salto eginez formula bereziak esaten dira. Besteak beste:

·   San Juan, San Juan biharamunez, gure soloan lapurrik ez, zaporik bez, badago bego, erre beitez, San Juan!

·   San Juan, San Juan berde, artoa eta garia gorde, txantxikuak eta zapoak erre, biba san Juan berde

·   San Juan Bautista, onak barnera, gaitza kanpora, bakea eta osasuna komeni bada. Sarna fuera!

Suok indar berezia emoten ei dabe: gizakia gaixotasunetatik babestu eta batez be azaleko gatxen kontra egiteko. Ohiturea izan da abereei errautsa ganetik paletea edo sutan egozan gabilekaz soloetara osteratxu bat egitea lapur, sorginkeria eta pizti txar guztiengandik libretako eskatuz.

Ahona konjuru bi:

San Juan bagileko / denpora ederreko / artoak eta gariak kaxan gordetako / zapoak eta sugeak surtan erretako / gora san Juan

Doniane bezpera gabean / abadeak hasarratu ziran / ez ebela besterik egiten / alkarreri musturrak hausten. / gaur dala bihar dala Doniane / etzi san Juan biharamona / gure soloan zapori kez / satorrik bere ez / sugerik bere ez / badagoz bere, erre beitez

ZALANTZA / HEZETASUNA

Egun on!

HEZETASUNA

Ziztu bizian igo zituen atariko eskailerak, igogailuaren botoia sakatzeko. Presaka. Belaunak elkartu zituen, erritmorik gabeko dantza urduri bat egin. Igogailutik atera bezain pronto etxeko tinbrea jo zuen, amaren ohiko pauso arinak entzuteko irrikan. Tinbrea jo zuen berriz. Hiru eta lau aldiz. Alferrik. Erantzunik ez. Momentu bat izan zen. Geldoa, beroa. Begiak hezetu zitzaizkion. Eta bere gustukoena zen txandal grisaren galtzak. Eta ate aurrean zegoen alfonbra. Horrela aurkitu zuen amak erosketetatik itzultzean. "Jende asko zegoen supermerkatuan", esan zion amak. "Hemen ez zegon inor", erantzun zuen berak. Zorura begiratu zuten biek.

 “lasai, ez da ezer gertatzen”

Ana Malagón Zaldua

ARESTIREN EGIA

Gaurkoan Gabriel Arestiren egia irakurri eta entzun ahal izango dugu, Rogelio Botanzen (kantautore legazpiar-kanariarra) eskutik. 50 urte pasa dira, eta Arestiren egiak gaur egunekoa dirudi.

IKUSI ETA ENTZUN https://www.youtube.com/watch?v=oia81X6Toxc

Nire poesia oso merkea da

herriaren ahotik

hartu nuen debalde,

eta debalde ematen diot

herriaren belarriari.

Nik ere badut nire egia

eta bankero jaunarenak

bezainbat edo baino gehiago

balio du.

Munduko gauza guztiak gastatzen dira:

gastatzen da osasuna, maitasuna, deseoa...

bizioa, gutizia, bizia, eta errezen gastazen da

munduko gauzarik iraukorrena, gogorrena, dirua.

Inork badio: nire etxean eztago bakerik

bila beza bakea auzoko etxean

edo munduko basterrik azkenean

baina etxean bakea balu,

eztezala gerraik inun bila

bakea eta etxea galduko baitu

munduko bazterretan.

(Gabriel Aresti)

BE BAI JOAN BEHAR DOT

Deba Ibarreko euskalkitik jasotako adibideak dira gaurkoak:

Be bai juan bihar dot nik ➜ Nik be juan bihar dot (1)

1.- be (ere) lokailuaren erabileran akats ugari egin ohi dira, gehienetan, “be” ez dagokion tokian jartzearen ondorioz. Adibidez:

*Mikel hemen dago be.→ Mikel be hemen dago.

*Bihar joango gara be bai.→ Bihar be joango gara.

*Be bai Mikel etorriko da.→ Mikel be etorriko da.

Kontuan hartu be lokailuak beti joan behar duela erreferentziako osagaiaren atzean eta ondo-ondoan. Ahoskatu ere enklitiko gisa egiten da, erreferentziazko osagaiari lotuta. Hortaz, ezin da hasieran edo bakarrik joan.

Adibidez:

Josuk ekarri dau. *Be bai Jonek.→ Josuk ekarri dau. Jonek be (Jonepe) bai.

Ana joan da. *Eta be bai ni.→ Ana joan da. Eta ni be (nipe) bai.

2.- Kontu handia izan behar dugu erreferentziazko osagai hori egoki aukeratzearekin:

• Guk goian afalduko dogu. Eta zuek?

• *Goian be.

• Guk be (gupe) bai / Guk be (gupe) goian.

3.- be ez da aditz jokatu atzizki gabe baten ondoan jarri ohi.

*Mikel etorri da be.→ Mikel be etorri da.

Ahozko jarduna hobetzeko proposamenak

AZKEN BERTSOA 2014

Urteak pasa ta hemen gaude                                                                                                                                    

gaztetxo batzuk agurtzen,

danok batera izan ditugu

egunak ondo pasatzen.

Oraindik dugu gure buruan

heldu zineten  eguna,

pardela eta txupete eskuan

malkoak ere aurpegian.

Gazte jatorrak zarete denak

batzuetan ere bihurri,

zuen bihotza zoriontasunez

bete ezazue poliki.

Etorkizunak zuen beharra

izango du seguruenik,

baina ez ahaztu zuen hezkuntzan

partaide gaituzuenik.

ZUZTARLUZE TXAPELKETA 2014

ZUZTARLUZE TXAPELKETA 2014

ESKERRIK ASKO…

…txapelketa ondo dozuen tekniko guztioi

…horren zoli eta gogotsu parte hartu dozuen ikasleoi

…egitasmoan sinistu dozuen hezkuntza zentroei

…euskara horrenbeste sentitan dozuen ikusleoi

…babesa emon daben erakundeei

…batera nahiz bestera inplikatu zarienoi

EUSKARAZ BIZI GURA DOGU!

Arkaitz Estiballesen bertsoak

Zuztarluze-ko saioan, Arkaitz Estiballesek botatako bertsoak:

LHko bertsoak: https://dl.dropboxusercontent.com/u/7510716/Arkaitz_Zuztarluze_2014_LH.mp4

DBH 1-2ko bertsoak: https://dl.dropboxusercontent.com/u/7510716/Arkaitz_Zuztarluze_2014_DBH12.mp4

Merezi dabelako. 

KRISIA?

Krisia pertsonei eta herriei gerta dakiekeen gauzarik ederrena da. Krisirik gabe ez dago erronkarik, eta erronkarik gabe bizitzaaspergarria da, agonia motel etengabea. Krisiaz mintzatzea krisia bera eragitea da. Isiltzea, berriz, konformismoa ereitea. Benetan mehatxatzen gaituen krisi bakarra egoera iraultzeko dugun kemen falta da.

Albert Einstein

TELEFONOAN EUSKARAZ

Telefonoak jotzen du. "Bai, zein da?", diot. "Mire, le llamo de… ", erantzuten du beste aldeko ahotsak.

Hortik aurrera elkarrizketa guztia gazteleraz da. "… zu zara linearen jabea? Eskaini nahi dizugu…". Gehiago barik mozten diot: "Begira, Euskadira deitzen ari zara eta hemen bi hizkuntza ofizial dauzkagu. Beti gazteleraz deitzen didazue. Eskatzen dizut euskaraz zuzendu zaiteztela niregana jaramon egitea nahi baduzue".

Beste aldean segundo bateko isiltasuna. Ez zuen horrelakorik espero: "Ez dakit euskaraz". Eta nik: "Kontua ez da zuk niri euskaraz egitea, zure konpainiak baizik. Dezente handia da eta baliabideak dauzka hona deitzerakoan hizkuntza ofiziala dugun euskara erabiltzeko". Hariaz bestalde: "Baina gazteleraz egiten badugu, ulertzen didazu". Ai ama: "Zu zara ez didazuna ulertzen: hemen hizkuntza ofizial bi dauzkagu eta zure enpresak gaitasuna dauka…".

Ohikoena da puntu horretan amore ematea telefono konpainiako langileak. Normalean, gainera, ondo irakatsita daudenez, eskerrak emanez agurtzen dira. Hala ere, zenbait kasutan tematu egiten dira eta bukle batean sartzen gara, harik eta konturatzen diren arte denbora galtzen ari direla. Orduan mozten dute.

Oraindik ez dut lortu kanpoko enpresa horiek euskaraz deitzea. Oraindik.

Ander Etxeberria

EZ… EZ… // EZ… EZ ETA …(ERE)

Ohikoak ditugu egitura banakari hauek, baiezka nahiz ezezka:

Ez… ez…

Ez… ez eta … ere (ezta …ere)

Bai … bai eta … (baita…ere)

Hutsegite hau ikusten da batzuetan bai eta nahiz ez eta  erabiltzean: ERE ez eranstea. Ikusi ondoko adibideetan gorriz idatzitako esaldiak:

Ez du zerikusirik, ez itxuran, ez edukian

*Ez du zerikusirik, ez itxuran, ezta edukian

Ez du zerikusirik, ez itxuran, ez eta edukian ere.

Ordu kopuru hori betetzen ez dutenei ez zaie ez ziurtagiririk ez titulurik emango.

*Ordu kopuru hori betetzen ez dutenei ez zaie ez ziurtagiririk ezta titulurik emango.

Ordu kopuru hori betetzen ez dutenei ez zaie ziurtagiririk emango, ez eta titulurik ere

A Woman's Heart

Asier Galartzak irabazi zuen Bizkaiko Eskolarteko Bertsolari Txapelketako finala

BERTSOLARITZA. Asier Galartzak irabazi zuen Bizkaiko Eskolarteko Bertsolari Txapelketako finala. Joan den igandean jokatu zen, Gernika-Lumoko Astra gunean, bertso eskolen eguneko ospakizunekin bat eginda. Buruz burukoan, Aitor Bizkarrarekin lehiatu zen Asier Galarza, eta biak ariko dira Euskal Herriko Eskolarteko Txapelketako finalean, ekainaren 21ean, Orion (Gipuzkoa).

OLIBATXO gure lagun berriaren aurkezpena

AHOZKO ERDERAKADAK

Da nirea / Nirea da.

Nago egiten lanak / Lanak egiten nabil (ari naiz)

Daukazu hemen / Hemen daukazu;Badaukazu hemen.

Nahi duzu etorri nirekin? / Nirekin etorri nahi duzu?

Nahi dut joan / Joan nahi dut

Ez dut nahi joan / Ez dut joan nahi

Da benetazkoa / Benetakoa da

Ahal dut erabili boligrafoa? / Boligrafoa erabil dezaket?

Esan du ze nahi ditu egin ariketak / Ariketak egin nahi dituela esan du

Ariketa bat HEMEN

MATUSALENEK 72 URTE

Bibliaren arabera, Matusalen Itun Zaharreko pertsonaiarik adintsuena izan zen, 969 urte zituela hil omen baitzen. Baina adin hori ez zen ezohikoa garai haietan, Adam 930 urtera iritsi baitzen, eta Noe 950era. Luzera horren azalpen teologikoak dio Jainkoak bizitza luzea eman ziela gizakiei, baina Uholde Handiaren ondoren gizakiak aurreko bekatuengatik zigortzea erabaki zuela, bizitza zikloa nabarmen laburtuz.

Azalpen lurtarra soilagoa da: Bibliaren itzultzaileak erratu egin omen ziren eta ilargi zikloak eguzki ziklotzat hartu zituzten. Itun Zaharreko pertsonaien adinak, beraz, 13,5ez zatitu beharko lirateke. Horrenbestez, Matusalenek 72 urte izango zituen hil zenean. Ez da gutxi Antzinarorako.

 

Matusalenen irudia Canterburyko katedraleko beirate batean.

Ahozko erderakadak

Hasten naiz irakurtzen? / Hasiko naiz irakurtzen?

Azpimarratzen dut, andereño? / Azpimarratuko dut, andereño?

Hau non uzten dut? / Hau non utziko dut?

Zer ipintzen dut hemen? / Zer ipiniko dut hemen?

Sartzen naiz? / Sartuko naiz?; Sar naiteke?

Ekartzen dizut bihar / Bihar ekarriko dizut

Agur, joaten naiz etxera / Agur, banoa etxera

Zuk zer esaten duzu honetaz? / Zuk zer di(n)ozu honetaz?

Egunero noa eskolara / Egunero joaten naiz eskolara

Beti egin behar dut / Beti egin behar izaten dut

Ariketa bat HEMEN

Adrianek gerriko gorri-beltza lortu du.

Gure Adrinek lortu du!!! taekwondo-ko gerriko gorri-beltza du. Zorionak gela osoaren partez! Urte askoren lanaren emaitza. Jarraitu horrela!

ASTELEHENA... & ZUZTARLUZE

-Astelehen, buru handi.

-Asteleheneko uria, aste guziko uria.

-Domekako beharra, astelehenera ezta allegetan.

-Igandean besta, astelenean buruaundi.

-Igandetik astelehenera bada gaua.

-Zapatu alegriek dakar astelen tristie.

-Astelehena, atso aleena; asteartea, atso sardea; asteazkena, atso lerdena; osteguna, atso leguna; ostirala, atso argala; larunbata, atso olata; igandea, atso andea.

ZUZTARLUZE (2014/06/13, 18:00-19:30 h)

Gogoratu eizue sarrerak eskatzeko azkenengo eguna eguena dala: ekainak 12.

Bertso topaketa 2014

Gora Euskal Herriko emakumeak!

Martxoak zortzi gainean dugu

emakumeen eguna

parekidea den gizarte bat

da lortu behar duguna.

Maialen dugu emakume ta

bertsolaririk onena

lehen andrea historia osoan

txapela jantzi zuena.

Inma Shara da Amurriokoa

orkestra zuzendaria

nazioarteko banda askotan

izan da aintzindaria.

“La Pasionaria” baina izenez

zen Dolores Ibarruri

hainbat borroka ta eskubide

zor dizkiogu berari.

Donostiarra ta oso ausarta

Erausoko Katalina

borrokarako mutil jantziaz

erakutsi zuen grina.

Euskarak asko zor dio gero

Elvira Zipitriari

debekatuta zegoenean

irakasten zuenari

Lazkao herria- Lazkao txiki. Joxe Migel Iztueta Kortajarena

Atzo, gure irakaslea Lazkaon egon zen igandea pasetan. Nor da Lazkaoko bertsolaririk famatuena? Ba bai, asmatu duzue, Joxe Migel Iztueta Kortajarena, Lazkao Txiki da. Eta herriko seme bezala, estatua bat dago bere herrian.

Lazkao Txiki, benetako izenez Joxe Migel Iztueta Kortajarena (Lazkao, 1926ko irailaren  15a - Donostia,1993ko apirilaren 3a) Gipuzkoa eta Euskal Herri osoko bertsolaririk ezagunenetakoa izan zen.

Bizitza

1926ko irailaren 15ean jaio zen Lazkao udalerriko Lazkaomendi auzoko Abaliñe baserrian. Eskolan zortzi urterekin hasi zen. Oso azkar ikasi omen zuen irakurtzen eta idazten. Bertsolariak lehen aldiz bederatzi urterekin ikusi zituen,Zepai eta Uztapide hain zuzen. Izugarri gustatu zitzaion eta orduantxe hasi omen zitzaion bertsotarako zaletasuna pizten.

Umea zela Espainiako Gerra Zibila ezagutu zuen. Soldaduzka egitera Afrikarajoan behar izan zuen bi urterako. Arabieraz hamar arte kontatzen behintzat ikasi omen zuen. Lazkao Txiki ezkongabea zen, eta bakardade hori zuen bere minetako bat. 1978an Ahetzen Mattin bertsolariari egindako omenaldian halaxe abestu zuen:eo eo

Ez eduki, ez, ni beti pozik
egoten naizen usterik,
ez bai dadukat andregairikan
ez bai daukat emazterik.
Hamaika aldiz egon izan naiz
barrua penaz beterik;
baina nik poza kantatutzen det
tristura neutzat gorderik.

Euskaldunen arteko zatiketak ere min handia ematen zion. Oso naturazalea zen, bereziki txakurren lagun handia. Noizbait txorien abestiak grabatzen ere ikusi omen zuten mendian. Umeak ere gustuko zituen, oso umezalea zen. Ofizio askotan aritu zen bere bizitzan zehar: baserritar, igeltsero, galdaketako langile, pentsu saltzaile...

Askotan bertso lanarekin aspertuta edo nazkatuta egoten omen zen. 1976anomenaldi bero bat eskaini zitzaion Donostian. Bere jendaurreko azken bertsoa1993ko urtarrilean kantatu zuen, Santi Onaindiari eta Alfontso Irigoieni egin zitzaien omenaldian. 1993ko apirilaren 3an hil zen Donostiako erietxean, bihotzeko gaixotasun baten ondorioz. Hil aurreko ebakuntzan honela esan omen zion anestesia jarri behar zion medikuari: "Zuk lokartu egingo nauzu, bai, baina gero nork jarriko dit iratzargailua?".

Bertsolaria

Lazkao Txikik 1943an, hamazazpi urterekin kantatu zuen lehen aldiz plazan,Basarri eta Saiburu bertso lagun zituela. Ordutik aurrera ezin konta ahala saiotan parte hartu zuen, bai plazan eta baita txapelketetan ere. Gipuzkoako Bertsolari Txapelketan txapeldun (1964, 1965) eta txapeldunordea izan zen (1950, 1962). Euskal Herriko Txapelketan bigarren izan zen 1965ean, Uztapideren atzetik. Basarri, Zepai, Mitxelena, Uztapide, Xalbador, Mattin eta beste hainbatekin kantatu zuen.

Mattin txikiarekin bikotea osatuz, bertso saioei gatza eta piperra jartzen zien. Bertsolaritza zaharreko eskolakoa, umore handikoa eta bizia zen; gai sakonetan ere entzulearengana heltzen abila. Ikasketa handirik gabea bazen ere, gizon azkarra. Txiste kontalari lanetan ere trebea zen. Bertsolari eta pertsona bezala maitatua, bere bizitzan oinarritutako marrazki bizidunak ere egin izan dira telebistan.

Bertso ezagun batzuk

·                    1962an txapelketa batean Eibarren jarri zioten puntuari emandako erantzuna:

Bertso bat botaiozu

zeure buruari.

Ezagutzen det eta
erreza da hori
mutik txiki-txikia
koloreak txuri
arkume jaio berri

txiki bat dirudi.

·                    Txapelketa batean egunsentiari kantatuak:

Goizean goiztar jaikitzen banaiz

kanporatutzen naiz beti,
ta ikusten zaitut zerura goruntz
eguzkiaren aldeti.
Eguzkiaren argitasuna
hortxen dator sortaldeti,
eunan haurtzaro besteik ez zera
bihotzeko egunsenti.

Urre antzeko argitasunez
jantzi da zeru urdina,
gure Jainkoak mirari antzo
zeru goitikan egina.
Behar genduke sendotasuna
eta sinistapen fina,
zer miraria egunsentiaz
konturatuko bagina!

Loa uxatu det ohetik eta
eguzkiak hor dio su,
inpernuaren antz berbera zuk
alde batera daukazu;
baina eguna gazte zera ta
zure eskuan naukazu,
mila zorion egun guztian

arnas ematen banauzu.

·                    Zestoako kiroldegian, "Amaren bularrari bi bertso" gaiarekin:

Maitasunezko bi iturritxo

bularra edo petxuak,
ama nereak eman zizkidan
bere maitasun itxuak,
neregatikan zer egin zuen
nere amatxo gaixuak:
maitetasuna urtuta eman
halako trago goxuak.

Bularra eman eta ondoren
han hasi ohi zan kantuan,
nere burua erdi lotan nik
han jartzen nuen orduan.
Nere amatxo maitagarria
egongo zera zeruan,
haundia hazi ez banaiz ere

ahalegin egin zenduan