Zuztarluze txapelketako Aperribaiko FINALA

Atzo, Maiatzaren 27a, asteartea, Zuztarluzeko FINALA jokatu genuen 6. mailakoen gelan. Laugarren mailako ikasleak ere gonbidatuak egon ziren. Oso ondom pasa genuen eta bertoko euskara ikasteko jolastu genuen. Finalistak hauek izan ziren:

1. Janire eta Chaima.

2. Adrián eta Humbert.

3. Josu eta Ihart.

4. Derek eta Sheila

ZORIONAK JOLASAN PARTE HARTU DUZUEN GUZTIOI!!

Galdakaoko eskoletako Antzerki Topaketa

Zapatu honetan bertan, maiatzak 31, Galdakaoko eskoletako VI. antzerki topaketa egingo da. Guztira 100dik gora ume taularatuko dira oholtzara.

Jakizue egun horretarako sarrera bakan batzuk badaukaguzala Euskara Zerbitzuak. Eskatzea baino ez daukazue.

Galdakaoko eskoletako Antzerki Topaketa

Arte eszenikoenganako eskaera herritik bertatik sortu zan, eta orduko gogo hareekaz bat eginez, pentsau zan leku eta une egokia izan eitekeala ahozkotasuna eta hizkuntzaren trebetasun nahiz baliabideak lantzeko.

Aurtengoa VI. Ikasturtea dogu, eta ikasturte amaiera guztietan lez hona aurtengo izerdien emaitza:

Egitaraua: Urtza Zuazo aktorea izango da aurtengo saioaren aurkezlea (Glu-Glu eta Phanta Rey konpainiakaz ibilitakoa, besteak beste). Personaia umoretsu baten bitartez publikoa eta antzezlanak buztartzeko ahalegina egingo da, beti be, publikoaren hurbiltasuna eta berotasuna lortu guran.

Goizeko saioa:

1.- Olinplis-plas! (Eguzkibegi-3)

2.- Galdutako bidaia (Aperribai)

3.- Printzelandian galdurik (Eguzkibegi-4)

4.- Zipi-zaping ikaragarrizkoa (Unkina-1)

Arrastiko saioa:

5.- Japonia 2020 (Urreta)

6.- Klase eroa (Eguzkibegi-2)

7.- Banku bateko artistak (Unkina-2)

8.- A ze nolako sustoa! (Gandasegi-2)

Pirritx, porrotx eta Marimotots - Euskal Eskola Publikoaren Jaia

Martxoak 8 Dimako eskolan Cup song

'Bagara' abestia aurkeztu du Honat taldeak, Basauriko Cup Song bat

Basauriko Musika talde batek, Honat taldeak, cup song bat egin du basauritarrentzat. Eskolan Basauriko irakasle asko daude. Badakizue nortzuk diren?

Basauriko Cup Song bat

Honat erromeria taldeak 'Bagara' abestia argitaratu du, Basauriren inguruko Cup Song erritmoan sortutako kanta Euskal Asteari begira. Hiru urtetan, hiru abesti plazaratu dira Basauriren inguruan: 'Eskarabilera bila', 'Basaurin Be Bagara' eta 'Bagara'. Basauri eta bere auzoek badute abesti berri bat. Datorren asteko Euskal Asteari begira, 'Bagara' kanta argitaratu du Honaterromeria musika taldeak. Izan ere, maiatzaren 12tik 18ra bitartean Euskal Astea ospatuko da Basaurin. Ahotsa eta instrumentazioa musika taldeak berak sortu du Cup Song estiloari jarraituz. Cup Song abesti estiloa aspaldi ezaguna egin zen eta edalontzi batekin egindako soinu eta mugimenduak txaloekin batera sortzen duten melodia batean datza. 'Bagara' abesti ibilbide luzea izango du Basaurin. Izan ere, Euskarabila euskara elkarteak Basauriko eskoletako 3.600 umeekin grabatzeko asmoa du 'Bizi Kirola Euskaraz' egunean plazaratzeko, Honat taldearen kontzertuarekin batera. Iñigo Arteagoitia Kareaga Goikoa eskola irakasleak idatzi ditu hitzak, Basauriko Bertso Eskolarekin batera. Honako hau da Honat taldeak egin duen bigarren abestia Basauri protagonista duena. Aurrenekoa, 'Eskarabilera bila' iaz entzungai izan genuena Basauri Sanfausto jaietan.

http://www.bidebietairratia.com/euskera/index.php/zure-udalerria/basauri/478-bideoa-bagara-abestia-aurkeztu-du-honat-taldeak-basauriko-cup-song-bat.html

Julen Gabiria galdakoztarra, nederlanderaz

Julen Gabiria galdakoztar idazlearen Han goitik itsasoa ikusten da nederlandera itzulita argitaratu dau Zirimiri press argitaletxeak Van daarboven zie je de zee izenburuagaz. Laster dira liburua Holandan aurkezteko; hori dala-ta, Julenek erronka bat jarri deutso bere buruari: Gernikatik Amsterdamera bizikletaz joatea, hamabost eguneko ibilaldian.

Horretarako laguntzak be topau ditu, eta Twiter eta Facebooken jarraitzeko aukerea dago.

11.- Sare sozielaten zeure barri izango dogula uste dot.

Twiter eta Facebooken bai, ez dakit gauza luzeagorik egingo dodan. Tarteka zeuzertxu ipiniko dot, nonori interesetan bajako. Ez dakit zenbateko interesa euki leiken, ez da abentura handia be, Europa barruan, Gernikatik Amsterdameraino.

12. Sortu leike istorio luzeagoren bat, libururen baterako idearen bat?

Koadernoa eroango dot behintzat. Etxetik kanpo beti zoaz begiak zabalago, baina ez da gauza bera bidaiari huts moduan joan edo bidaia liburu bihurtuko dozula jakinda. Txipa aldatu egiten da. Ez dot uste sanoa danik, sanoagoa da bidaiari huts lez joatea. Urte asko daroadaz idatzi barik, nire eguneroko begiradea ez da idazlearena. Oharrak hartuko dodaz, berezko jakin-minagaz, eta hortik zeozer sortzen bada, aurrera.

13.- Hamar urte dira, izan be, ez dozunik helduentzako libururik idatzi. Zelan ba?

Badagoz hor faktore batzuk, ume biren aita naz, eta badakit beste batzuk halan be egiten dabela. Ni ez naz asko be ahalegindu. Gero, urte bi antzerki arloan ibili nintzan... Gogoa hor dago, baina momentua euki behar da. Idaztea niretzako da zeuretzako ordu onak eukitea, eta nire ordu onak orain gaueko hamaiketatik aurrerakoak dira.

Bidaia honek emongo deust aukerea, aspaldiko partez, neure buruagaz bakar-bakarrik egoteko 15 egun. Ordu asko izango dira. Bidaia bakarra egin dot bakarrik orain arte, 1995ean, Irlandan auto-stopez ibili nintzanean. Orduan ez nintzan idazlea, baina handik urte bira Connemara gure bihotzetan idatzi neban. Txip barik joan nintzan. Egunean zortzi ordu bizikleta ganean, neure gauzetan pentsetan, askorako emoten dau. Hemendik Mungiara joan eta kristoren pelikulak sortzen jataz, ba Amsterdamera...

MATXALEN BUSTURIKO

“Ponte-izenaren ondoan “abizena”, “deitura” edo goitizena dogu guztiok. Abizen hitza “aba-izen” bikotxaren konposatu gisa sortu eban Sabino Aranak eta arrakasta handiz iraun dau gaur arte. Abizenak persona bat bere aurretikoakaz, asabakaz dauen lokarria gogorazi gura dau, funtsean. Halan Ortiz, Ortiren semea litzateke, latineko genitibo-atzizkiaren bidez. Perez, gaztelaniaz Pereren semea dan legetxe. Edo Danielson edo -sen, Danielen semea hizkuntza anglogermaniarretan. Honetariko izen-deiturei deritxe patronimikoak, aitaren jatorria izentetan dabelako.

Euskeraz horretariko abizenak be badira, baina indar handiagoa hartu dau luzarora nongo semea erispideak, noren semea dalakoak baino. Eta nongo izate horretan etxea, auzoa, herria edo dana dalako toki-izena aitatzen da; bestela esanda, toki-izena bihurtzen da deitura edo abizen. Eta eremu batzuetan, batez be Araba partean, bitariko abizenak gorde dira: patronimikoak eta toponimikoak. Eta abizen konposatu honeei de preposizinoa erantsi izan jake: Diez de Txintxetru, Martinez de Albizua edo Dáz de Gereñu, esaterako.

Beste euskal lurraldeetan be baziran antxina eredu horretako abizenak, baina luzarora toponimoa nagusitu izan da, ez aita-izena.

Izen toponimiko hori ponte-izenagaz alkartzeko, gaztelaniazko administrazinoak de preposizinoa erabili izan dau tradizinoz, alemanez von edo holanderazvan egiten zan antzera.  

Euskaldunen artean –ko erabili izan da deitura toponimikoen atzizkitzat: Erridrogitxu Baltzategiko, Peru Abendañoko, Errodrigo Zarateko, Inazio Loiolako, Andra Mari Begoñako. Agiri zaharretan gitxitan baino ez dira gorde horretarikoak, letraduek gaztelaniara bihurtu barik geratu diran bakanak. Nafarroako dokumentazino zaharrean eredurik gehienak. Halakoak dira: Santxo Dorreko, Lope Gorteko, Nuño Miotako, Pero Iturrietako eta beste batzuk.

Norbait identifikatzeko, administrazino mailan abizena darabilgun moduan, herri ohituran hondino be nor nongoa dan esanaz errazago banakatzen dogu pertsona bat. Abizena alde batera itxi eta izenaren ondorik nor hori bizi den edo jatorri dauen herri, auzo edo etxearen izena emon. Halan sortuak dira, kasurako, herri-kopla zahar edo aspaldikoetan aitatzen diran andra-pertsonaia bi: Matxalen Busturiko eta Tretatxu Atxuriko.”

Iturriko in Bizkaiera.biz

ALDIZKARI DIGITALA- uriola.info

Hona hemen Bilboko aldizkari digitala: uriola.info deritzona, Internet bidez ikus daitekeena. 

ESKE&AITOR DUT

GRAMATIKA

           

Euskarak baditu gaztelaniazko ESKE esapidea adierazteko aski baliabide. Besteak beste: eta, izan ere, baina, bait-…

-Ez du merezi; ESKE garestiegia da.

-Ez du merezi; IZAN ERE, garestiegia da / garestiegia da, BAINA!

-Zaramara bota dut; ESKE guztiz apurtuta zeuden.

-Zaramara bota dut; IZAN ERE, guztiz apurtuta zeuden.

-Nolatan ez da etorri? ESKE lan handia zeukan.

-Nolatan ez da etorri? Lan handia zeukan ETA / lan handia BAITzeukan

            

Nahi baduzue errepasatzen jarraitu, hortxe daukazue ariketa orokor bat Euskaltzaindiaren arauen inguruan:

Arauak orokorrean; ariketak 9:

http://euskaljakintza.com/ariketak/arauak/arauak_orokorrean9.htm

PASARTEA

(…) Aitor dut: beti izan dut nire hiletara joateko desio sekretua. Bertan egon, hurbildutakoen artean nahasi, apaizak edo –ekitaldi zibila balitz– zeremoniaren gidariak eta hizlariek nitaz esten dituztenak entzun, eta, batez ere, ondoren, irteeran, taldetxoen artetik ibili eta jendeak komentatzen duena aditu. Ez dakit oso desio zabaldua den ala ez, baina ez dut uste halako zerbait pentsatu duen lehenengoa naizenik, ezta azkenekoa ere. Baina, onar dezagun: norberaren hileta antolatzea, garestia suertatzeaz gain, konplikatu samarra da, eta, lortuta ere, bertaratuen artean nahastea, errekonozitua izan gabe, are zailagoa.

“inon ez, inoiz ez” liburutik jasoa

Iban Zaldua

Kontrapas - Bernat Etxepare

PLASTIKOA eta ERREFRAUAK

PLASTIKOA

Plastikoetan bildu gabeko jakiak edota zentilitroka saltzen diren xanpu eta jogurtak (norberak ekarritako ontzietan sartu beharrekoak) izango ditu Berlinen irekitzear diren supermerkatuak, hondakin ahalik eta gutxien sortzeko asmoz.

Euskadi Irratiko Faktoria saioan eman zuten albistea: hiru gaztek plastikorik gabeko supermerkatua irekiko dute Alemaniako hiriburuan, eta tupperrarekin, ontziarekin edo trapuzko poltsarekin joango da eroslea (paper birziklatuzko poltsak ere izango dituzte saltzaileek, behar duenarentzat).

Naturak berak babestuta datozela eta barazkiak, fruituak eta gainerako jakiak ez direla zertan plastikoan bildu behar diote ekimenaren bultzatzaileek. Hondakinak alferrik ez sortzea eta herritarrak kontzientziatzea da helburua. Izan ere, egunero zortzi milioi plastikozko ontzik itsasoan bukatzen dutela salatu dute.

Alemanian, mota honetako edo antzeko saltoki txikiak badaude dagoeneko, baina lehenengo supermerkatua izango da. Londresen 2007an ireki zuten plastikorik gabeko supermerkatua, baina iaz itxi zuten.

http://www.argia.com/albistea/plastikorik-gabeko-supermerkatua

ERREFRAUAK

http://euskaljakintza.com/ariketak/atsotitzak/1.htm

Galderak eta erantzunak

 1.- Nola du izena airearen hezetasuna neurtzeko tresnak?

a) Ternometroa

b) Higrometroa

c) Plubiometroa

2.- Nola bukatzen da atsotitz hau? Gutxi ikusi…

a) gutxi jakin

b) gutxi ikasi

c) gehiago pentsatu

3.- Nontarra da Frida Kalho pintorea?

a) Kubatarra

b) Perutarra

c) Mexikarra

4.- Zenbat kilometro luze da Pirinioetako mendikatea?

a) 460 km

b) 430 km

c) 390 km

5.- Nondik dator Jacuzzi bainuontzien izena?

a) Egiten dituen enpresaren izen asmatua da.

b) Asmatzaileak Jacob Uzzi zen izena.

c) Jacuzzi zen asmatzailearen izena.

Bilintx bertsolaria. Homonimoak eta paronimoak. Loriak udan ihintza bezala.

Gaur, euskara saioan BILINTX bertsolariaren pasadizoaa irakurri dugu. Homonimoak eta paronimoak zer diren ikasi dugu. Homonimoak txisteak asmatzeko ere balio du. Horrekin jokatzen du Bilintx bertsolariak pasarte honetan. Hitzen esanahiarekin egiten du jolaS:

Lagun batek behin kendu zion burutik txapela, barre egin nahian, eta:

-Oi, oi, Indalezio! Hire buruak gazta zirudik, motel!

-Zergatik?

-Leun-leuna eta zuria dagoelako.

-Eta, hireak, berriz, hilerria edo kanposantua.

-Zergatik?

-Ilez betea dagoelako.

Bilintxen abetsi famatua:

Donostiako bandera neskak 2010 1/2

Gaur, euskara saioan, arraunlari hitza atera da eta ez dugu jakin zer den. Azalpenaren ostean, Donostiako bandera txapelketaren bideo bat ikusi dugu:

Nere sentimendua (Antton Valverde, Julen Lekuona eta Xabier Lete)

ZIRKULAZIO APARATUA

Euskara da Euskal Herri (coup song) KARAOKEA

KARAOKEA

Zuztarluze finala, Galdakao

Datorren hilaren 12an Galdakaoko Zuztarluze finalak burutuko ditugu.

Honen inguruko informazioa zuztarluze.com-en publikatu genuen:

http://zuztarluze.com/berriak/galdakaoko-zuztarluze-finalak-ekainaren-12-eta-13an/

LHko ikastegiak, 5 bikote:

• Aperribai: Chaima Ouatik eta Janire Pinilla.

• Gandasegi: Aner Romero / Naroa Hernando

• Unkina: Zuriñe Roscales / Nahia Etxebarria

• Urreta: Jon Ortega / Eneko Granado

• Eguzkibegi: Araitz Rodriguez / Garbiñe Sagardui

ANIMO ETA ONDO PASA!!!

Say Something - A Great Big World ft. Christina Aguilera (Boyce Avenue f...

Zorionak Janire!! 12 urte!!!

Gaur, 2014ko Maiatzaren 14a, asteazkena, Janireren urteak dira. Hamabi urte egiten ditu gure lagunak. Hamaiketako ederra jan dugu eta espero dugu egun bikaina izatea. Aupa Janire! Txapelduna zara!

NOIZ ARTE?

Noiz arte? Galderari bi modutara erantzun dakioke:

1. -RA ARTE: igandeRA ARTE, hurrengoRA ARTE… 

2. -ARTE: bihar ARTE, igande ARTE, hurrengo ARTE…

Adibide batzuk:

- NOIZ ARTE egongo zara hemen? Etzi ARTE.

- AstelehenERA ARTE ez dute zabaltzen.

- Agur, bihar ARTE, edo hurrengoRA ARTE.

- Datorren asteRA ARTE ez naiz etorriko.

- Orain ARTE ez dut inor ikusi.

        

Nahi baduzue errepasatzen jarraitu, hortxe daukazue ariketa orokor bat Euskaltzaindiaren arauen inguruan:

Arauak orokorrean; ariketak 8:

http://euskaljakintza.com/ariketak/arauak/arauak_orokorrean8.htm

Euskal dantzak Japonian

BERTSO SAIOA, TKEn

Bariku honetan bertan (2014/05/16) BERTSO SAIOA dago TKEn (Torrezabal Kultur Etxea): Arkaitz Estiballes, Fredi Paia, Uxue Alberdi eta Iñigo Nantzizidor “Mantxi”. GONBIDAPENAK gura ezkero Euskara Zerbitzuan daukaguz.

Ligatzen....

Nola esaten da 'ligatu' Maulen, Bilbon eta Azpeitian?

Berriemaile berriak izan dira "Tribuaren Berbak" saioan: Maulekoa, Bilbokoa eta Azpeitikoa. Beraien euskalkian aritu dira.

http://www.eitb.com/eu/bideoak/osoa/2223150/bideoa-nola-esaten-da-ligatu-maulen-bilbon-eta-azpeitian/

Loreto Mauleon eta Maria Cruickshank - Maite Ederra

Gogoak (Esne beltza)

EDALONTZIEN KANTA- The cup song

Euskaraz bizi

Paraguaiko hizkuntzak

Paraguai herrialdetan hainbat hizkuntza daude:

9. Ihart Gorostiola: Pottokoren otsoa

Liburuaren izenburua: Pottokoren otsoa
Idazlea: Pello Añorga
Argitaletxea: Elkarlanean
Saila: Miru 

Laburpena:  Pottoko ume bat zen. Eskolatik atera eta gero, bere aita eta amarekin ardi taldea ikustera joaten zen. Egun batean,  hilik zegoen ardi bat topatu zuen.
Hurrengo egunean, arratsaldean, etxera joan zen eta ez zegoen inor. Makila hartu eta korrika joan zen mendira. Han bere aita eta ama aurkitu zituen.

Iritzia: 

Balendin Enbeita- JANIRE eta UNAI

Balendin Enbeita Goiria, da. Beti bizi da, Muxikan, bere aita, aitona, birraitona… bezala. Usparitza, auzunea  Jeuri baserrian jaio zen, 1906. eta 1986. hil zen. Hil zen, bera bere etxeko teilatua konpontzen ari zegoela. Bere aita Urretxindorra bertsolaria zen. Lehenengo saria 23 urterekin irabazi zuen, eta Bizkaiko txapelketa zen. Bera ez zuen bakarrik abesten bertsoak bebahi idatzi zuen bertso handiak.  Urtean jaio zen. 6 ume euki zuen, lehenegoa “Abel Enbeita Ealo” zen, bigarrena “ Libe Enbeita Ealo”, hirugarrena “ Moisés Enbeita Ealo”, laugarrena “Joseba Andoni Enbeita Ealo”, bosgarrena “Jon Enbeita Ealo”, eta seigarrena, azkena zela, “Kepa Enbeita Goiria zen. Bere emaztea Klara Ealo deitzen zen.

Webguneak:

http://www.argia.com/argia-astekaria/1119/balendin-enbeita-bizitzari-errepasoa-eginez

http://www.argia.com/siglo/prota/86balen.htm

http://eu.wikipedia.org/wiki/Balendin_Enbeita

http://www.euskara.euskadi.net/appcont/tesisDoctoral/PDFak/ASIER_BARANDIARAN.pdf

Basarri bertsolaria- Sheila

Inazio Eizmendi Manterola, batez ere Basarri izenez ezaguna

(Errezil, Gipuzkoa,1913ko azaroaren 27a-Zarautz,  Gipuzkoa, 1999koazaroaren 4a), bertsolaria, kazetaria eta euskal idazleaizan zen. Granada izeneko baserrian jaio zen.

Biografia

Euskal Herriko Bertsolari Txapelketa Nagusia birritan irabazi zuen, 1935 eta 1960an. Lehen saria eskuratu zuen Donostian egin zen Lehenengo Bertsolari Egunean, 1935. urtean.

Espainiako Gerra Zibilaren ondoren, 1950. urte inguruan, herriz herri hasi zen kantatzen Uztapiderekin batera, eta oso ospetsu bihurtu zuten artikuluak hasi zen idazten euskaraz Donostiako egunkarietan. 1962ra arte eutsi zion 1935ean irabazitako txapelari, Uztapidek irabazi baitzion urte hartan. Basarriren bertso moldeak beste tankera bat eman zion Gerra Zibilaren ondoren galbidean zegoen bertsolaritzari.

Inazio Basarri Eizmendi Manterola bertsolariaren soingaina Zarautzen.

Lanak

Bertsoa]

·                    Atano III. Bere edestia bertsotan (1949,Itxaropena)

·                    Basarri (1950, Itxaropena)

·                    Bertsolaritzari buruz (1984, Auspoa)

·                    Kantari nator (1960, Itxaropena)

·                    Kezka-giroan (1983, Auspoa)

·                    Laugarren Txinpartak (1966, Auspoa)

·                    Nere bordatxotik (1992, Auspoa)

·                    Sortu zaizkidanak (1973, Auspoa)

Kazetaritza

Kazetari gisa, La Voz de España egunkariko "Mi atalaya montañera" atalean eta Zeruko Argia aldizkarian idatzi zuen. El Diario Vasco egunkariko "Nere Bordatxotik" atalean ere idatzi zuen. Irrati saio ugari egin zituen, bestalde.

Kanpo loturak

·                    (Euskaraz) Inazio Eizmendi literaturaren zubitegian

·                    (Euskaraz) Basarri "Bidegileak" bilduman

·                    (Euskaraz) Basarrik erbestean argitaratutako testua

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Izan ere, egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek Creative Commons Aitortu 3.0 Espainia lizentziarekin